داریوش علیزاده روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تولید این مستند از ۲۵ آذرماه سال گذشته در واحد هنرهای تصویری حوزه هنری استان با مشاوره و همکاری واحد موسیقی حوزه هنری آذربایجان‌غربی آغاز شده بود.
وی اظهار داشت: این فیلم مستند ۴۵ دقیقه‌ای که در آن بخشی از زندگی شخصی و فعالیت‌های هنری این هنرمند شایسته برای نخستین بار به تصویر کشیده شده است را «یعقوب اکبریان» کارگردانی کرده است.
علیزاده اضافه کرد: قسمتی از دوران کودکی عاشیق دهقان، نقش خانواده و محیط پیرامون در شکل‌گیری شخصیت هنری این هنرمند، خاطرات شاگردان عاشیق دهقان، افتخارات و فعالیت‌های این هنرمند شاخص استان با بیش از ۷۰ سال فعالیت هنری و تاثیر وی در رشد و توسعه هنر موسیقی عاشیقی «مکتب ارومیه» در نیم قرن گذشته از موضوع‌هایی است که در این مستند به آنها پرداخته شده است.
«محمدحسین دهقان» متولد سال ۱۳۱۳ شمسی در روستای «ایگدیر» ارومیه و یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان عاشیق در تربیت شاگردان و رشد و تعالی هنر موسیقی عاشیقی مکتب ارومیه است که در کنار بزرگانی مانند عاشیق درویش وهاب‌زاده، فرهاد سلیمی، یوسف اوهانس و اصلان طالبی نقش بسزایی در حفظ و اشاعه این موسیقی اصیل و مردمی آذربایجان داشته است.
حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی نهادی است که در جهت رشد و شکوفایی اندیشه و هنر در کشور فعالیت می‌کند؛ این نهاد فرهنگی سال گذشته ۳۰۸ برنامه فرهنگی و هنری را در حوزه های فیلم، سینما، هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، موسیقی، ادبیات و شعر اجرا کرد.
«عاشیق» یا «آشیق» هنرمندی است که به اجرای موسیقی عاشیقی می‌پردازد و در سال های بسیار دور به عاشیق، اوزان و در خراسان شمالی بخشی می‌گفتند؛ «اوزان» عالم به علم‌های روز و نوازنده ساز بود و تجربه‌های سفر خود را در قالب شعر ارائه می‌کرد.
ساز عاشیق‌ها «قوپوز» نام دارد و دارای هفت سیم، ۱۴ پرده و ۷۲ مقام بوده و مصری، دوبیتی، حلبی، سیاستاپل، تجنیس، دیوان، تاجری، غربتی و امراهی از جمله مقام های عرفانی و اجتماعی این نوع موسیقی است.
بالوولو مسکین، قول هارطون، دوللو مصطفی، عباس طوفارقانلی، خسته قاسیم از جمله شاعرانی هستند که عاشیق‌ها اغلب از شعرهای آنان استفاده می‌کنند.
استاد عاشیق نواز به منظور رسیدن به حقیقت خداوندی مرحله های طریقت، شریعت و معرفت را پشت سر می‌گذارد؛ طریقت یعنی شناسایی راه انسانیت، شریعت یعنی آشنایی با آموزه های اسلامی و سرانجام معرفت به معنای تبلیع انسانیت و آموزه‌های دینی به واسطه شناخت خدا و رسیدن به اوست.
در این نوع موسیقی پیام انسانیت و انسان بودن که در قالب هنر موسیقی به مخاطب منتقل می‌شود، حائز اهمیت بوده و هدف اصلی رسیدن به خداست.
مکتب عاشیق نوازی ارومیه با تلاش عاشیق‌هایی چون «اوهانس» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور با /شماره ۱۶۵/ به ثبت رسیده و ترنم ماندگاری هنر اصیلی است که فرهنگ دیرینه آذربایجان را با ساز و سخن از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کند.
۸۱۳۵
