ران هورن بیکر /Ron Hornbaker/ آمریکایی واژه کتاب در گردش /BookCrossing/ را با هدف ایجاد ارتباط کتابخوانان با یکدیگر از طریق کتاب و راه اندازی کتابخانه اینترنتی جهانی در سال 2001 میلادی همزمان با راه اندازی سایتی به همین نام ابداع کرد و این لغت در اوت 2004 میلادی به فرهنگ های لغت انگلیسی اضافه شد.
کتاب در گردش به معنای جاگذاشتن یک کتاب برای استفاده یک فرد غریبه در مکانی عمومی است یا اینکه کتابی به صورت کنترل شده جهت مطالعه در اختیار وی قرار بگیرد تا وی نیز به فرد بعدی تحویل دهد و این چرخه ادامه پیدا کند.
فردی که درصدد رهاکردن کتاب در مکان عمومی است، با وارد کردن مشخصات کتاب در سایت «کتاب در گردش» یک کد رهگیری دریافت می کند و بر روی کتاب می چسباند و با این شیوه و با وارد کردن این کد توسط افرادی که کتاب به دست آنان رسیده، امکان ردیابی کتاب و آمار دست به دست شدن در این سامانه ثبت می شود.
بیش از 12 میلیون و 600 هزار کتاب در 132 کشور در حال حاضر بر طبق سایت اصلی این طرح در حال گردش است؛ آمریکا، آلمان، انگلستان، هلند، فنلاند، کانادا، استرالیا، فرانسه، پرتقال و اسپانیا به ترتیب فعال ترین کشورها در زمینه کتاب در گردش در دنیاست.
مراحل آسان سازی این شیوه از دوازدهم شهریور سال جاری با مطالعه دیدگاه «هورن بیکر» و در خدمت گرفتن ظرفیت یکی از شبکه های اجتماعی همه گیر /اینستاگرام/ و تبدیل تهدیدهای آن به فرصتی برای گسترش فرهنگ کتابخوانی در آذربایجان غربی کلید خورد.
این روش اجرای متفاوت با تکیه بر قابلیت اینستاگرام از دوازدهم مهر سال جاری در استان به صورت عملی با ابتکار «توحید محمودپور» خبرنگار ایرنا در مرکز آذربایجان غربی آغاز شد تا از ظرفیت محبوبیت این رسانه برای جذب همه اقشار مردمی و به ویژه جوانان به مطالعه استفاده شود.
مجری این طرح در ابتدا بیش از 50 فرد کتابخوان که در این شبکه اجتماعی به انتشار استوری /Story/، فیلم های Live /زنده/ و پُست /Post/ با هدف به اشتراک گذاری احساسات و دیدگاه های خود درباره کتاب های مورد علاقه خود دست زده بودند را شناسایی کرد.
طرح «کتاب در گردش» به یکایک این افراد اهل مطالعه توضیحات داده شده و سازوکار رهاسازی کتاب در مکان های عمومی به آنان تشریح و بدین وسیله زمینه های عضوگیری غیررسمی برای انجام این طرح فرهنگی انجام شد.
هشتگ گذاری یکی از جنبه های نوآوری این روش توسط محمودپور است تا بدین وسیله «عنوان طرح و کتاب»، «نام نویسنده و مترجم» و همچنین مکان رهاسازی شامل «شهر و مکان عمومی» برای هر کتاب در گردش در اینستاگرام هشتک گذاری و بدین ترتیب امکان ردیابی کتاب رهاشده در مکان های عمومی کشور شناسایی شود.
همچنین عناوینی چون «کتاب در گردش»، «فرهنگ»، «کتاب»، «مطالعه»، «کتابخوانی»، «بوک کراسینگ / BookCrossing» «کتاب خوب»، «هدیه کتاب»، «عشق مطالعه»، «کتاب در سفر»، «کتاب بخوانیم»، «کتاب دوست من»، «خوره کتاب»، «کتابخوان»، «عشق کتاب» و «من و کتاب یهویی» توسط کاربران این شبکه اجتماعی در کپشن /Caption/ پست های منتشر شده درج می شود.
نگارش چنین هشتگ هایی مجموعه واژگان مختلفی با بار معنایی مرتبط با کتاب در اینستاگرام و به تبع آن در فضای مجازی به راه می اندازد تا کاربران در زمان جستجوی مطلبی با موضوع کتابخوانی با پست های طرح «کتاب در گردش» مواجه شوند.
تگ کردن/Tag/ که قابلیتی برای ارسال اطلاعیه ای به افراد حاضر در عکس های پست شده در اینستاگرام است در این روش مورد استفاده قرار می گیرد تا در نتیجه آن افراد بیشتری با مشاهده صفحه مجازی تگ شده با طرح «کتاب در گردش» آشنا شوند.
فرآیند اجرای این طرح به این صورت است که فرد کتابخوان یک کتاب جدید یا دست دوم خود را با موضوع اختیاری انتخاب می کند و بر روی آن برگه ای می چسباند که محتوای آن چنین است: «طرح کتاب در گردش؛ سلام، این کتاب گم نشده بلکه به این شهر هدیه شده است. اگر دوست ندارید آن را مطالعه کنید لطفا دست نزنید، اما اگر به این کتاب علاقه دارید بردارید و بخوانید. لطفا زمان و مکان دریافت این کتاب را در صفحه های اول کتاب بنویسید و پس از مطالعه، شما نیز آن را در مکان عمومی دیگری بگذارید. ممنون می شویم اگر در مراحل دریافت و رهاسازی کتاب، به پیج ما در اینستاگرام (bcing.iran) پیام بدهید».
فرد کتابخوان در مرحله بعدی کتاب خود را یک مکان عمومی پرتردد نظیر محوطه دانشگاه، کافه، سینما، مترو، ترمینال، فرودگاه، مراکز درمانی، پاساژ، رستوران، پارک و حتی نیمکت های پیاده رو رها می کند و از آن مکان یک عکس می گیرد.
اجراکننده این طرح آن عکس را در پِیج /صفحه/ اینستاگرام خود با توضیحاتی شامل «عنوان طرح و کتاب»، «نام نویسنده و مترجم»، «مکان اجرا» هشتگ گذاری کرده و از هشتگ های طراحی شده ثابت را نیز درج می کند.
فرد مورد نظر همچنین آدرس اینستاگرام طرح «کتاب در گردش» /bcing.iran@/ را در پست منتشر شده جهت اطلاع مجری طرح تگ می کند.
مجری طرح نیز توسط تگ از اعلان فرد شرکت کننده در طرح مطلع می شود و پستی در صفحه این طرح با محتوایی شامل «چندمین کتاب در گردش»، «چندمین اجرا کننده»، «نام یا آی دی اجراکننده»، «عنوان کتاب»، «نام نویسنده و مترجم»، «نام شهر و مکان عمومی» و واژگان کتاب محور طراحی شده ثابت همراه با هشتگ گذاری منتشر می کند.
بدین ترتیب مجری از آمار کتاب های رهاشده و اجراکنندگان، اسامی شهرها و مکان های عمومی به صورت کامل مطلع می شود.
فردی هم که کتاب رهاشده را پیدا می کند با مطالعه اطلاعیه چسبانده شده، زمان و مکان دریافت کتاب را در صفحه های اول ذکر می کند و به آدرس اینستاگرامی طرح پیامی مبنی بر دریافت پیام می دهد و با روال رهاسازی کتاب و انتشار پست در این زمینه از طریق پست ها و هایلایت های /Highlight/ پیج «کتاب در گردش» آشنا می شود.
این روش از دوازدهم فروردین توسط «خدیجه معصومی» با آی دی /kh.masoumii@/، کتابدار و مجری صدا و سیما در دانشگاه الزهرا ارومیه با رهاسازی کتاب «امیر ابرار» اثر «یوسف آرام» شروع شد؛ در سه روز اول 14 کتاب توسط 11 نفر در سه شهر آذربایجان غربی شامل ارومیه، خوی و سلماس و همچنین شهر تهران رها شد.
«بوی بهار میدهد»، «دعوت به نماز»، «این سوی اروند جایی برای دشمن نیست»، «کوری»، «یوزپلنگ هایی که با من دویده اند»، «شازده کوچولو»، «سروری عشق»، «حکایت دولت و فرزانگی»، «چگونه در دنیای خودمان درجه یک باشیم»، «باغ آینه»، «قلعه گمشده»، «کیمیاگر» و «بوف کور» کتاب های رهاشده در سه روز اول طرح کتاب در گردش بود.
امروز/یکشنبه/ پانزدهم مهر نود و هفت برابر با چهارمین روز اجرای این طرح نوپا بوده و علاقه مند کردن همه ایرانیان به کتابخوانی با استفاده از قابلیت های اینستاگرام هدف غایی برنامه ریز طرح «کتاب در گردش» است؛ طرحی که اجرای همه گیر آن نیازمند دل کندن هر ایرانی با یک کتاب و آزادکردن آن از قفسه های کتابخانه هاست؛ پس اگر کتاب های خود را دوست دارید، آنها را رها کنید!
7129/3072
*خبرنگار ایرنا آذربایجان غربی
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.