بزرگ ترین بازار مسقف جهان در سینه ی تبریز کهن جا خوش کرده و با گذر زمان همچنان زیبایی خود را حفظ کرده است؛ شاید این کهنگی بازار تبریز است که زیبایی چشم نوازی را به آن می‌بخشد. به گزارش ایسنا، منطقه آذربایجانشرقی، بی شک هر گردشگر خارجی و داخلی از گشتن در این بازار بی انتها لذت می‌برد، تنوع‌های زیادی در بازار برای هر رده‌ی سنی وجود دارد. هر قشری از مردم شهر اعم از غنی و فقیر، آن چه به دنبالش هستند به سهولت می‌توانند در این بازار تهیه کنند . از همان ابتدا که از درب چوبی بزرگ وارد می‌شوید، فضای سنتی و معماری خاص، هر بیننده‌ای را حیرت زده می‌کند، گویی به تبریز دیرین بازگشته‌ای و در گذشته‌ها سیر می‌کنی. در نگاه اول چشمت به طاق‌ها و گنبدهایی با سازه‌ی آجری به هم پیوسته با ارتفاع بلند می‌افتد که در گذر زمان، خاطرات تلخ و شیرین زیادی را در خود حک کرده‌اند و برای هر مخاطبی از آداب و رسوم مردمان گذشته‌ی این خطه سخن می‌گویند. دکان‌های رنگارنگ طلا، آیینه‌ها، کفش‌های چرم، فرش‌های نفیس دست بافت، ادویه جات، گیاهان دارویی و ... چشم هر بازدید کننده‌ای را به سوی خود جذب می‌کند. بعد از پیچیدن از هر راهرو خود را در بازاری با دکان‌های متفاوت پیدا می کنی بدون اینکه با صحنه‌ای کسل کننده و تکراری روبرو شوی، ماجراجویی در این دنیای متنوع شروع می شود؛ به طوری که تکرار در اینجا برایت بی معنا می‌شود . حیاط‌های بزرگ در وسط بازار با درختانی که تا آسمان قد کشیده‌اند، جلوه‌ای خاصی به این محیط می بخشند. دورتا دور این حیاط ها را بناهای قدیمی با حجره‌های سنتی در برگرفته و در وسط آن حوض پرآبی خودنمایی می کند. هوای لطیف این محیط باز را می توان از دریچه‌های بالای گنبد‌ها در بازار تنفس کرد . به گفته ی مردم، از قدیم الایام به این بناها کاروانسرا می گفتند که در روزگار قدیم صاحبان کاروان‌های تجارتی، کالاها و بار چهارپایان خود را در حیاط و محوطه آن‌ها تخلیه می‌کردند. اطراف کاروانسرا، اتاق‌ها، حجره و انبارهای متعددی بود که محل تجارت و داد و ستد محسوب می‌شد. هم‌چنین حجره‌هایی در کاروان سراها مخصوص اقامت مسافران بوده است . اینجا بزرگ ترین بازار سنتی مسقف جهان که نشانگر شاهکار معماری ایرانی در طول تاریخ است و از شهرت جهانی برخوردار شده است. در طول سال‌ها مورد توجه گردشگران خارجی و داخلی قرار گرفته است. این بازار در مرداد ماه سال 89 به عنوان نخستین بازار سرپوشیده ی جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. بازار بزرگ تبریز از دیرباز، همواره به عنوان قطب اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. تنوع مشاغل، وجود مدارس، مساجد، سرا و کاروانسراهای بازرگانی در این مکان، این مجموعه را به فضایی برای کسب روزی افراد تبدیل کرده است. این بازار دارای ۲۰ راسته و بازار، ۳۵ سرا، ۲۵ تیمچه، ۱۱ دالان و حدود پنج هزار و ۵۰۰ مغازه و ۴۰ نوع صنف است . تیمچه‌های بازار به مکان هایی گفته می‌شود که سقفشان به صورت گنبدی و آجری ساخته شده است. تیمچه‌ها دارای درهای ورودی بزرگ چوبی هستند که روزها باز و شب‌ها و ایام تعطیلی بسته می‌شوند. معمولاً زیر زمین تیمچه‌ها برای انبار کردن کالا استفاده می‌شود و اتاق‌های آن محل داد و ستد امور اقتصادی و تجاری است. طبقه‌ی بالای هر تیمچه مخصوص استراحت در ایام قدیم بود و بازرگانان غیر بومی شب‌ها در این مکان ها استراحت می کردند . در میان این گشتن‌ها پای درد و دل فروشندگان بازار می‌نشینم. فروشندگانی که از سر صبح تا عصر، ساعت‌های خود را در این محل می گذرانند و به عنوان خانه‌ی دومشان می‌پندارند. از صاحب دکانی که پنیر لیقوان می‌فروشد در مورد وضعیت کار و کاسبی می‌پرسم و در جواب می‌گوید: در 10 روز اخیر خرید و فروش خیلی کم شده است و با این وضعیت چرخ زندگی به کندی می چرخد . احمد صفری لیقوانی در ادامه از مشکلات بازار گلایه می کند، می گوید: حدود 20 سال است در این بازار کار و کاسبی می کنم و ما اهالی کسبه هنوز هم از مسجد خلخالی برای تامین آب آشامیدنی و سرویس بهداشتی استفاده می کنیم و اگر مسجدی نباشد بازاری هم وجود ندارد؛ چرا که مسجد هم از ساعت 11 صبح تا عصر باز است و اگر در ایامی خاص هم بسته باشد، نمی توانیم از این خدمات استفاده کنیم . وی ادامه می دهد: این بازار فاقد سرویس بهداشتی عمومی است برای بازاری که ثبت جهانی شده و گردشگران زیادی همه ساله از این محل بازدید می‌کنند، فراهم کردن این امکانات الزامی است . فروشنده‌ی دیگری با اشاره به زیبایی‌های بازار تبریز، می گوید: متاسفانه در روزهای بارانی برای ما دکان داران این بازار، روز خوبی نمی‌شود. در فصل‌های پربارش به دلیل نبود عایق مناسب در پشت بام، سقف برخی از مغازه‌ها دچار نشت رطوبت شده و آب به داخل مغازه‌ها نفوذ می‌کند. وی ادامه می‌دهد: به دنبال تغییر سیستم عایق‌بندی در سقف بازار، سیستم انتقال هوا تغییر کرده است در طول تابستان هوای بازار خیلی گرم و در زمستان سرد می‌شود. به همین دلیل کسبه نیز از بخاری‌های نفتی، کپسولی و کولرها برای رهایی از این شرایط استفاده می‌کنند، نبود سیستم و امکانات گرمایشی از دیگر مشکلات کسبه است. سیما احمدی یکی دیگر از بازدیدکنندگان بازار می‌گوید: گشتن در این بازار تاریخی همیشه برایم تازگی داشته است و برای داشتن حس و حال خوب هر از گاهی از این بازار دیدن می کنم. محیط اینجا هیچ وقت برایم تکراری نشده است. این بازار از جایگاه ویژه ای برای گردشگری در تبریز برخوردار است و از مسئولان انتظار داریم برای تبریز 2018 به مشکلات بازار رسیدگی کنند. وی ادامه می دهد: متاسفانه برخی از مغازه داران در قسمت نوسازی دکان‌هایشان اصول مرمت را رعایت نمی‌کنند، از درهای آلومینیومی به جای درهای مخصوص سنتی استفاده می کنند که از لحاظ ظاهری مناسب بازار سنتی تبریز نیستند. علی رغم زیبایی‌های بازار، در برخی قسمت های بازار به جای سقف آجری، سقف‌های شیروانی به چشم می خورد که با سقف سنتی بازار نامانوس است. تابلوها و آگهی‌هایی نامتناسب که بر روی دیوار نصب شده‌اند یا سیم‌های برق که از درو دیوار مغازه‌ها، آویزان شده‌اند. شهروند تبریزی دیگری می‌گوید: این بازار گوشه‌ای از ریشه و اصالت تبریز قدیم و جدید را در برگرفته است؛ به طوری که شناسنامه‌ی تبریز محسوب می‌شود و همه باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشیم. وی ادامه می دهد: به نظر بنده تعطیلی بازار در روزهای تعطیل کار درستی نیست و در طول روز، عصرها وقتی وارد بازار می شوی کم تر مغازه‌ای باز است؛ به طوری که اگر گردشگری در یک روز غیر تعطیل یا تعطیل مراجعه کند با درهای بسته ی بازار روبرو خواهد شد و این برای بازاری با این قدمت تاریخی شایسته نیست. زهرا طلوع ادامه می دهد: بارگیری مغازه‌ها، در طول روز انجام می‌گیرد و باربندها در تمام روز در بازار تردد می‌کنند و این در رفت و آمد مردم مشکل ایجاد می‌کند. به نظر بنده اگر در یک ساعت مشخصی این کار انجام گیرد، راه مردم بسته نمی شود . وی با اشاره به اینکه این مسایل باید تا تبریز 2018 حل شود، اظهار می‌کند: شایسته نیست بازار تبریزعنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی این چنین به استقبال گردشگران برود. این مجموعه به صورت پایگاهی و دارای شورای فنی است که رسیدگی به کف سازی، سقف، برق، گاز و ...توسط دستگاه‌های هر بخش متولی باید حل شود و مسئولان باید این کار را سریع‌تر و به نحو احسن انجام دهند. رضا خلیلی، مدیرعامل سازمان زیباسازی تبریز شهرداری تبریز در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه با اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی در مرمت بازار تعامل داریم، گفت: سازمان زیبا سازی به طور مستقل نمی‌تواند کاری انجام دهد و در رابطه با مرمت بازار تبریز بدون در نظر گرفتن شاخص‌های مرمت‌سازی نمی توان کار بازسازی را اجرایی کرد . وی در ادامه بیان می‌کند: در دوسال اخیر بودجه ای که شهرداری برای بازار اختصاص داده بود، اقدامات ارزشمندی در راستای مرمت و بازسازی بازار انجام شده است . مدیرعامل سازمان زیبا سازی تبریز با بیان اینکه کار مرمت تنها مختص ارگان دولتی نیست، افزود: در کار مرمت سازی باید بازاریان نیز مشارکت داشته باشند هرغازه ای که تعمیر می‌شود باید اصول مرمت را رعایت کند. مغازه داران شکل دکان‌های خود را به صورت مدرن تبدیل نکرده و معماری سنتی مغازه ها را حفظ کنند . وی با اشاره به اینکه برخی از مغازه‌داران تغییراتی در ظاهر مغازه‌هایشان به وجود آوردند، می گوید: نصب لوله کولر یا سیم کشی نامتناسب برای مغازه‌ها، ظاهر نامناسبی برای این مکان ایجاد کرده بود که سازمان زیبا سازی اقداماتی در این راستا انجام داده است . خلیلی ادامه می دهد: نبود سرویس بهداشتی از معضلات فروشندگان بازار تبریز است که این مشکل ناشی از مالکان مغازه‌ها است؛ به طوری که مالکان اصلی مغازه‌های بازار محدود هستند و به دلیل تعدی وراث، در حین اخذ رضایت مالک اصلی برای انجام فعالیت عمرانی با مشکل مواجه می‌شوند . وی ادامه می دهد: در فرآیند مالکیت مغازه‌ها مشکل وجود دارد. وقتی ورثه‌ی یک نفر، 50 نفر است، گرفتن رضایت هر 50 نفر برای یک اقدام سخت بوده و باید از طریق دادگستری این معضل حل شود. مدیرعامل سازمان زیبا سازی تبریز با بیان اینکه ثبت ملی و جهانی این بازار به عنوان بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده ی جهان، فرصت و بستری برای رونق اقتصادی و تجارت فراهم کرده است، اظهار می کند: طبق شعار سال "اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال است"، می توان با استفاده از این پتانسیل، فرصت مناسبی برای اشتغال جوانان فراهم کرد .
وی ادامه می دهد: متاسفانه در بازار تبریز مدیریت واحد وجود ندارد. باید مدیر یا شهرداری برای بازار تعیین شود. بازار می تواند جزو مناطق شهرداری تبریزنیز جایگاه داشته باشد.
انتهای پیام
کپی شد
